Jane Austen- İkna (Persuasion) Mektubu

Ben artık yarı acı, yarı umudum.

Jane Austen’in son, ölümünden sonra yayınlanmış romanı Persuasion’da (İkna), kahramanı Anne Elliot, vaftiz annesi Leydi Russell’ın, genç kızın kusursuz FrederickWentworth’la olan ilişkisini kesmesi için ikna ediliyor (ya da kandırılıyor). Olay kurgusunda zaman neredeyse on yıl kadar ileriye sarılıyor ve ikisi, olayların tipik Austenbakış açısı üzerinden birbirlerine yeniden bağlanıyorlar. Birbirlerini asla gerçekten unutmadıkları da ortaya çıkıyor.

Anne’nin, erkeklerin geçmiş aşklarından daha hızlı hareket ettiğinisavunduğu bir konuşmaya kulak misafiri olduktan sonra, Wentworth iddiasına tüm literatürdeki en saygın aşk notlarından biriyle karşılık veriyor.

Uzlaşma Mektubu

Artık sessizce dinleyemiyorum. Size ulaşabileceğim yollarla sizinle konuşmalıyım. Ruhumu deldiniz. Ben artık yarı acı, yarı umudum. Çok geç kaldığımı, böyle değerli duyguların sonsuza dek terk ettiğini söylemeyin.Kendimi size bir kalple, neredeyse sekiz buçuk yıl önce kırdığınız zamankinden daha çok sizin olan bir kalple sunuyorum.Erkeğin kadından daha erken unuttuğunu, sevgisinin daha erken bir ölümü olduğunu söylemeye cesaret etmeyin. Sizden başka hiç kimseyi sevmedim. Adaletsiz olabilirdim, zayıf ve küstah olabilirdim, ama asla tutarsız olamam. Beni yalnız başına Bath’a(İngiltere’nin güneybatı bölgesinde bir şehir) getirdiniz. Yalnızca sizi düşünüyor ve sizin için plan yapıyorum.  Bunu görmediniz mi? İsteklerimi anlamamış olabilir misiniz? Bu on günü bile bekleyemedim, düşüncelerinizi okuyabilir miydim? Sanırım siz benimkilere çoktan nüfuz etmiş durumdasınız. Yazmakta zorlanıyorum. Her an beni altüst eden bir şey duyuyorum. Sesinizi bastırıyorsunuz, ama başkalarının üzerinde kayboldukları zaman o sesin tonlarını ayırt edebilirim. Çok iyi, fazlasıyla kusursuz varlık! Gerçekten bize karşı adil olun. Erkekler arasında gerçek bağlılık ve istikrarın olduğuna inanın. En coşkulu, en yolundan sapmaz şekilde öyle olduğunu bilin.

F.W.

Mektup, Anne ve Wentworth’un teknik olarak birbirleriyle konuşmamaları veya gerçekten bir araya gelmelerinin gerçekleşmeyeceği önemli olmadan hem bu kısım hem de romanın kendisi için çok önemlidir. Konunun bütününe bakıldığında, birleşme sahnesi nihai bir sonuçtur. Oysa önemli olan mektup kısmıdır.

Mektup kısmı,planın mekaniklerini ve karakterlerin olay örgüsünü mükemmel bir uyum içerisinde hareket ettiriyor. İkna’nın mektup sahnesini bu kadar kibarca romantik yapan şeyin en önemli kısmı, dedektifin tüm şüphelileri sıraya dizdiği ve katilin tam olarak kim olduğunu ve nasıl yaptığını açıkladığı bir cinayet gizeminde vahiy sahnesi gibi yapılandırılmış olmasıdır.

Ama burada bir sorunumuz var, bu hikâyede net bir katili olmayan bir ceset değil, açıkça birlikte olması gereken ama olamayan iki kişi var. Çözümün ne olması gerektiğini biliyoruz. Bir cinayetin gizeminde katilin ortaya çıkarılması ve cezalandırılması gerektiği gibi; Burada ise, iki sevgilinin hem aşık olduklarını hem de bir araya gelmeleri gerektiğinianlamaları gerekiyor.

Ve sahne bizi bu her şeyi mahvetmek için bu sona doğru sürüklemeye devam ediyor: Anne ve Wentworthaynı odada bulunuyor, ancak Wentworth bir mektup yazmakla meşgul olduğu için birbirleriyle konuşamıyorlar. İkisi de geçmiş ilişkilerinin önemini kabul ediyor, ancak diğer insanların önünde açıkça konuşamıyor. Sonunda Anne, duygularının gücünü yüksek sesle düşünmeye başlıyor. Ama Wentworth onu duyabilir mi? Ne yazıyor? Anne sonunda nihayet mektubu açana ve okuyucu tüm gizemi çözene kadar hayal kırıklığı daha da işler; Sonunda, her şey ortaya çıkar.

Ancak, İkna’nın mektup sahnesini, planın mekaniğindeki ustalığının ötesinde yükselten şey, Anne’nin karakterini ikilinin aşk hikayesiyle ne kadar dikkatli bir şekilde birleştirdiğidir. Anne’nin sessizce bastırılması, başkalarının rahatı için kendi duygularını bir kenara bırakmaya istekli olması, İkna’nın en büyük sorunudur. Bu, ailesinin kendisinden Wentworth ile olan ilişkisini kesmesini istemesine ilk kez neden olan baskıdır. Ve bu, romanın ilk sayfalarında hayatını geri planda kalmaya, şikayet etmeden, hiçbir şey yapmadan ve diğer insanların gözünde çok iyi biri olmaya adadığını gösteriyor.

Mektup kısmının en rahatlatıcı yanı, ilk kez, Anne’nin duygularını olduğu gibi, gerçek, güçlü ve geçerli bir şekilde fark etmesine izin vermiş olmasıdır. Bu kişisel atılım, romantik atılımı mümkün kılar ve yalnızca romantik çözünürlük değil, aynı zamanda Anne’in kişisel sorununun da çözülmesinin muazzam duygusal hazzını yaratır.