Perşembe, Mart 28, 2024

“O iyi insanlar, o güzel atlara binip gittiler.” Yaşar Kemal

-

- Advertisement -

Yaşar Kemal, Türk Edebiyatı’nda ve ruhumuza dokunan sözleriyle belki de hayatlarımızda derin bir iz bırakan biri. Özel hayatının, siyasi deneyimlerinin meyvesi, eserleriydi.

Türk ve Dünya Edebiyatı’nın öncü isimlerinden olan Yaşar Kemal’in asıl ismi Kemal Sadık Göğceli’dir. Adana’da, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun ilan edildiği 1923’ün sonbaharında dünyaya gelen Kemal roman, senaryo ve öykülerinin yanı sıra gazeteci olarak unutulmaz röportajlara imza attı. Nobel Edebiyat Ödülü’ne aday gösterilen ilk Türk yazar oldu. Yaşar Kemal’in eserleri yaklaşık 40 dile çevrildi ve bu sayede dünyaca tanınan bir sanatçı haline geldi.

“Şu dünyada yalnız kalan, kimsesiz çaresiz olan yalnız be yalnız insandır. Herkesin, her şeyin yaşaması, ölümsüzlüğü var, insanın yok. Ağaç, kuş, otlar, böcekler, yılanlar çıyanlar, hiç birisi, hiç birisi yok olmuyor. Ama insan yok oluyor. Çünkü insan kendinde başlayıp, kendinde bitiyor…”

yaşar kemal
Yaşar Kemal

Hayatın getirisi olan hüzünler, mutluluklardır belki de bizi biz yapan. Bugün şikayet ettiklerimiz, yarın gurur duyacağımız benliğimizdir belki de. Bir Türkmen köyünde tek Kürt ailenin çocuğu olarak doğdu Kemal. Evde sadece Kürtçe, köyde ise Türkçe konuşurdu. Küçük yaşta bir gözünün kör olmasına neden olacak bir kaza geçirdi. Öğrenim hayatı ancak ortaokula kadar sürebildi. 17 yaşındayken politik nedenlerden dolayı tutuklandı. Herhangi bir insan olsa belki de vazgeçerdi ama Yaşar Kemal’in hayata ve edebiyata olan sevgisi ona her zaman umut oldu. Öyle ki, Ülkü dergisinde 1943 yılında yazdığı zaman zarfında ‘ümit’ kelimesini ilk defa Adana’dan duydu ve kendi bildiği haliyle ‘umut’ olarak kullanarak Türkçe’ye kazandırdı.

- Advertisement -

“Şu insanlar, şu dünyada var oldukça her şeye akıl erdirecekler, kartalın uçuşuna, karıncanın yuvasına, ayın, günün doğuşuna, batışına, ölüme, kalıma, her şeye akıl sır erdirecekler. Karanlığa ışığa, her şeye, her şeye akıl erdirecekler, tek insanoğluna güçleri yetmeyecek. Onun sırrına ulaşamayacaklar.”

Yaşar Kemal, en çok ilk öykü kitabı olan Sarı Sıcak‘ta da yer alan Bebek öyküsü ve ilk romanı olan İnce Memed -sonradan diğer eserlerinde olacağı gibi- çok sevildi. 1943’te bir folklor derlemesi olan ilk kitabı Ağıtlar’ı yayımladı. 1944 yılında ilk hikâyesi Pis Hikâye’yi yayımladı. Yaşar Kemal, 1963 yılına kadar Cumhuriyet gazetesinde röportaj ve makale yazarlığı yaptı. Gazeteciler Cemiyeti’nden ‘Özel Başarı Ödülü’ kazandı. 1967 yılında ‘Ant’ adlı siyasi derginin kurucuları arasında yer aldı, Türkiye Yazarlar Sendikası’nın ilk genel başkanlığını yaptı.

Yaşar Kemal, Türkiye’de aldığı çok sayıda ödülün yanı sıra yurtdışında Uluslararası Cino del Duca ödülü, Légion d’Honneur nişanı Commandeur payesi, Fransız Kültür Bakanlığı Commandeur des Arts et des Lettres nişanı, Premi Internacional Catalunya, Fransa Cumhuriyeti tarafından Légion d’Honneur Grand Officier rütbesi, Alman Kitapçılar Birliği Frankfurt Kitap Fuarı Barış Ödülü gibi bir çok ödül, ikisi yurt dışında beşi Türkiye’de olmak üzere, yedi fahri doktorluk payesi aldı.

“Bir, benim kitaplarımı okuyan katil olmasın, savaş düşmanı olsun. İki, insanın insanı sömürmesine karşı çıksın. Kimse kimseyi aşağılayamasın. Kimse kimseyi asimile edemesin. İnsanları asimile etmeye can atan devletlere, hükümetlere olanak verilmesin. Benim kitaplarımı okuyanlar bilsinler ki, bir kültürü yok edenlerin kendi kültürleri, insanlıkları ellerinden uçmuş gitmiştir. Benim kitaplarımı okuyanlar yoksullarla birlik olsunlar, yoksulluk bütün insanlığın utancıdır. Benim kitaplarımı okuyanlar cümle kötülüklerden arınsınlar.”

Kendisinin edebi ve siyasi hayatı hakkında söylenecek sözlerin ucu bucağı yok. Bu yazıyı daha çok hafızalarımızda yer etmiş sözlerini paylaşmak ve henüz kaybetmiş olmamızın verdiği buruklukla Yaşar Kemal’i anmak adına paylaşıyorum.

yaşar kemal
Yaşar Kemal Eserleri

Bütün eserlerini burada görebilirsiniz;

- Advertisement -

Öyküleri;

Sarı Sıcak, 1952

Bütün Hikâyeler, 1975.

- Advertisement -

Romanları;

İnce Memed, 1. cilt, 1955; 2. cilt,1969; 3. cilt, 1984; 4. cilt, 1987

Teneke, 1955

Orta Direk, 1960

Yer Demir Gök Bakır, 1963

Ölmez Otu, 1968

Akçasazın Ağaları / Demirciler Çarşısı Cinayeti, 1974

Akçasazın Ağaları / Yusufcuk Yusuf, 1975

Yılanı Öldürseler, 1976

Al Gözüm Seyreyle Salih, 1976

Allahın Askerleri, 1978

Kuşlar da Gitti, (uzun öykü) 1978

Deniz Küstü, 1978

Hüyükteki Nar Ağacı, 1982

Yağmurcuk Kuşu / Kimsecik I, 1980

Kale Kapısı / Kimsecik II, 1985

Kanın Sesi / Kimsecik III, 1991

Fırat Suyu Kan Akıyor Baksana, 1997

Karıncanın Su İçtiği, 2002

Tanyeri Horozları, 2002.

Çıplak Deniz Çıplak Ada, 2012

Tek Kanatlı Bir Kuş, 2013

Şiir kitapları;

Bugünlerde Bahar İndi, 2010

Destansı Roman

Üç Anadolu Efsanesi, 1967

Ağrıdağı Efsanesi, 1970

Binboğalar Efsanesi, 1971

Çakırcalı Efe, 1972.

Röportajları;

Yanan Ormanlarda 50 Gün, 1955

Çukurova Yana Yana, 1955

Peribacaları, 1957

Bu Diyar Baştan Başa, 1971

Bir Bulut Kaynıyor, 1974

Röportaj Yazarlığında 60 Yıl, 2011

Çocuklar İnsandır, 2013

Neredesin Arkadaşım, İst.: YKY, 2014

Yağmurla Gelen, İst.: YKY, 2014

Deneme-Derlemeleri;

Ağıtlar, Adana: Halkevi, 1943

Taş Çatlasa, İst.: Ataç, 1961

Baldaki Tuz, (1959-74 gazete yazıları) İst.: Cem, 1974

Gökyüzü Mavi Kaldı, (halk edebiyatından seçmeler, S. Eyüboğlu ile)

Ağacın Çürüğü: Yazılar-Konuşmalar, (der. Alpay Kabacalı) İst.: Milliyet, 1980

Yayımlanmamış 10 Ağıt, İst.: Anadolu Sanat, 1985

Sarı Defterdekiler: Folklor Derlemeleri, (haz. Alpay Kabacalı) İst.: Yapı Kredi, 1997

Ustadır Arı, İst.: Can, 1995

Zulmün Artsın, İst.: Can, 1995.

Binbir Çiçekli Bahçe, İst.: YKY, 2009.

Bu Bir Çağrıdır, İst.: YKY, 2012.

Çocuk Romanı;

Filler Sultanı ile Kırmızı Sakallı Topal Karınca, İst.: Cem, 1977

Sinemaya uyarlanan eserleri;

Yaşar Kemal’in edebiyatımıza kazandırdığı pek çok eserin yanı sıra bazı yapıtları sinemaya da uyarlanmıştı.

Beyaz Mendil, 1955, Yön: Lütfü Akad

Namus Düşmanı, 1957, Yön: Ziya Metin

Alageyik, 1959, Yön: Atıf Yılmaz

Karacaoğlan’ın Sevdası, 1959, Yön: Atıf Yılmaz

Ölüm Tarlası, 1966, Yön: Atıf Yılmaz

Ağrı Dağı Efsanesi, 1974, Yön: Memduh Ün

Yılanı Öldürseler, 1981, Yön: Türkân Şoray

İnce Memed, 1984, Yön: Peter Ustinov

Yer Demir Gök Bakır, 1987, Yön: Zülfü Livaneli

yaşar kemal
Yaşar Kemal

Yaşar Kemal, o iyi insan 28 Şubat 2015 tarihinde o güzel ata binip, çekip gitti. Böylesine değerli bir insanı kaybetmek çok üzücü. Geride bıraktıklarıyla hatırlamak, sonsuza kadar yaşayacağını bilmek teselli ediyor, mekanı cennet olsun…

- Advertisement -
admin
admin
Türk & Dünya Edebiyatına dair tüm mektupların yer aldığı, mektuplara dair zengin ve edebi bir koleksiyon.

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz

spot_img

Related Stories